Barokino
2018-07-10 13:34:30 UTC
https://www.elsevierweekblad.nl/nederland/achtergrond/2018/07/nederlandse-jihadisten-reken-op-druppelsgewijze-terugkeer-630644
Nederlandse jihadisten: reken op druppelsgewijze terugkeer
Nederlandse jihadisten krijgen zo min mogelijk hulp bij terugkeer, is
het officiële standpunt. Maar achter de schermen wordt een inspanning
geleverd om ze terug te halen, al is het via een omweg.
De meeste uitgereisde Nederlandse jihadisten die terugkeerden, deden dit
in 2013, in een periode dat de Islamitische Staat niet bestond. Daarna
werd het lange tijd stil. Kon de rest van de uitgereisde jihadisten het
gebied niet verlaten of vonden zij het goed toeven in hun islamitische
heilstaat?
Hoe dan ook, nu IS nog maar een miniem territorium heeft, overwegen veel
Nederlandse strijders terug te keren en doen daarbij een beroep op de
overheid. Die vindt het moeilijk haar houding te bepalen. Streng zijn of
welwillend?
Een tijdlijn:
5 maart 2015
‘Beter dat je daar omkomt’
In het RTL Verkiezingsdebat neemt premier Mark Rutte (VVD) stevig
stelling: ‘Het is beter dat je daar omkomt, dan terugkeert.’
8 juni 2015
In de Derde voortgangsrapportage Actieprogramma Integrale Aanpak
Jihadisme meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) en
Veiligheid alleen jihadisten te zullen helpen bij hun terugkeer wanneer
zij zelf een ambassade of consulaat weten te bereiken.
12 juli 2016
Toch een beetje hulp bij terugkeer?
De Nederlandse Laura H. verschijnt op de Koerdische televisie. Zij is
met twee kinderen uit IS-gebied gevlucht. Tijdens haar rechtszaak blijkt
dat zij bij haar vlucht hulp heeft gekregen van een gezinsmanager van
het Familiesteunpunt Radicalisering, dat wordt gesubsidieerd door de NCTV.
Tegen de richtlijnen in bracht de gezinsmanager Laura in contact met
iemand die haar het gebied uit kon krijgen. De gezinsmanager wordt
daarna op non-actief gezet.
12 oktober 2016
De Nederlander Reda N. uit Leiden verschijnt op de Britse televisie. Hij
is door een Syrische rebellengroep opgepakt en zit in een gevangenenkamp
voor IS-strijders. Hij wil terug naar Nederland.
27 december 2016
Reda N. is uit het kamp ontsnapt en wordt samen met landgenoot Oussama
C. in Turkije opgepakt. Turkije besluit hen zelf te berechten, in plaats
van ze uit te leveren aan Nederland. De NCTV is daar niet blij mee,
omdat dit kan betekenen dat ze moeilijker in Nederland zijn te
vervolgen. Het is niet mogelijk iemand twee keer voor hetzelfde misdrijf
te berechten. Uiteindelijk worden de twee tot zes jaar cel veroordeeld.
13 november 2017
Alleen de vrouwen en kinderen dan?
Laura H. wordt, als eerste vrouw, strafrechtelijk veroordeeld voor een
verblijf in IS-gebied. Ze krijgt twee jaar gevangenisstraf, waarvan 13
maanden voorwaardelijk. Haar straf valt fors lager uit dan die van de
mannen. Zij krijgen gemiddeld zes jaar cel.
19 april 2018
De Kinderombudsvrouw doet een oproep om kinderen en hun moeders terug te
halen uit de kampen. Zij kunnen dan bij aankomst worden gescheiden,
waarna de vrouwen kunnen worden berecht.
3 juli 2018
Twee keer voor hetzelfde misdrijf berecht?
Reda N. en Oussama C. komen aan in Nederland. Zij zijn in Turkije in
hoger beroep gegaan tegen hun gevangenisstraf en mogen die zaak in
vrijheid afwachten. Omdat ze hun celstraf nog niet hebben uitgezeten,
onderzoekt het OM of zij wel opnieuw kunnen worden berecht voor
hetzelfde misdrijf.
Het Openbaar Ministerie (OM) maakt bekend dat het drie vrouwen wil
terughalen uit Koerdische kampen om ze hier te berechten. De gedachte is
dat zij zelf naar Turkije reizen en zich melden bij een Nederlandse
post, waarna ze kunnen worden aangehouden.
9 juli 2018
Nog eens zes Nederlandse vrouwen geven aan dat zij willen terugkeren.
Zij maken gebruik van dezelfde strategie. Ze vragen via hun advocaat aan
een Nederlandse rechter om hen vast te zetten. Vervolgens brengen de
Koerdische autoriteiten hen naar een Nederlandse ambassade.
Geen gezichtsverlies
Op die manier is er geen gezichtsverlies: het Nederlandse kabinet heeft
zich niet actief ingespannen om ze terug te halen (de Koerden hebben hen
immers naar de post gebracht), en de Koerden zijn blij dat de vrouwen
niet langer hun verantwoordelijkheid zijn en in eigen land worden berecht.
Het is denkbaar dat deze strategie in de toekomst ook voor mannelijke
strijders wordt ingezet. Immers, nu het onduidelijk is of Reda N. en
Oussama C. alsnog in Nederland kunnen worden vervolgd, is het
verstandiger ze hier te berechten en het niet aan Turkije of de Koerden
over te laten.
Het zal druppelsgewijs gaan, maar een aanzienlijk deel van de 185
Nederlandse jihadisten en IS-sympathisanten die nog in de regio
verblijven, zal terugkeren.
Nederlandse jihadisten: reken op druppelsgewijze terugkeer
Nederlandse jihadisten krijgen zo min mogelijk hulp bij terugkeer, is
het officiële standpunt. Maar achter de schermen wordt een inspanning
geleverd om ze terug te halen, al is het via een omweg.
De meeste uitgereisde Nederlandse jihadisten die terugkeerden, deden dit
in 2013, in een periode dat de Islamitische Staat niet bestond. Daarna
werd het lange tijd stil. Kon de rest van de uitgereisde jihadisten het
gebied niet verlaten of vonden zij het goed toeven in hun islamitische
heilstaat?
Hoe dan ook, nu IS nog maar een miniem territorium heeft, overwegen veel
Nederlandse strijders terug te keren en doen daarbij een beroep op de
overheid. Die vindt het moeilijk haar houding te bepalen. Streng zijn of
welwillend?
Een tijdlijn:
5 maart 2015
‘Beter dat je daar omkomt’
In het RTL Verkiezingsdebat neemt premier Mark Rutte (VVD) stevig
stelling: ‘Het is beter dat je daar omkomt, dan terugkeert.’
8 juni 2015
In de Derde voortgangsrapportage Actieprogramma Integrale Aanpak
Jihadisme meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) en
Veiligheid alleen jihadisten te zullen helpen bij hun terugkeer wanneer
zij zelf een ambassade of consulaat weten te bereiken.
12 juli 2016
Toch een beetje hulp bij terugkeer?
De Nederlandse Laura H. verschijnt op de Koerdische televisie. Zij is
met twee kinderen uit IS-gebied gevlucht. Tijdens haar rechtszaak blijkt
dat zij bij haar vlucht hulp heeft gekregen van een gezinsmanager van
het Familiesteunpunt Radicalisering, dat wordt gesubsidieerd door de NCTV.
Tegen de richtlijnen in bracht de gezinsmanager Laura in contact met
iemand die haar het gebied uit kon krijgen. De gezinsmanager wordt
daarna op non-actief gezet.
12 oktober 2016
De Nederlander Reda N. uit Leiden verschijnt op de Britse televisie. Hij
is door een Syrische rebellengroep opgepakt en zit in een gevangenenkamp
voor IS-strijders. Hij wil terug naar Nederland.
27 december 2016
Reda N. is uit het kamp ontsnapt en wordt samen met landgenoot Oussama
C. in Turkije opgepakt. Turkije besluit hen zelf te berechten, in plaats
van ze uit te leveren aan Nederland. De NCTV is daar niet blij mee,
omdat dit kan betekenen dat ze moeilijker in Nederland zijn te
vervolgen. Het is niet mogelijk iemand twee keer voor hetzelfde misdrijf
te berechten. Uiteindelijk worden de twee tot zes jaar cel veroordeeld.
13 november 2017
Alleen de vrouwen en kinderen dan?
Laura H. wordt, als eerste vrouw, strafrechtelijk veroordeeld voor een
verblijf in IS-gebied. Ze krijgt twee jaar gevangenisstraf, waarvan 13
maanden voorwaardelijk. Haar straf valt fors lager uit dan die van de
mannen. Zij krijgen gemiddeld zes jaar cel.
19 april 2018
De Kinderombudsvrouw doet een oproep om kinderen en hun moeders terug te
halen uit de kampen. Zij kunnen dan bij aankomst worden gescheiden,
waarna de vrouwen kunnen worden berecht.
3 juli 2018
Twee keer voor hetzelfde misdrijf berecht?
Reda N. en Oussama C. komen aan in Nederland. Zij zijn in Turkije in
hoger beroep gegaan tegen hun gevangenisstraf en mogen die zaak in
vrijheid afwachten. Omdat ze hun celstraf nog niet hebben uitgezeten,
onderzoekt het OM of zij wel opnieuw kunnen worden berecht voor
hetzelfde misdrijf.
Het Openbaar Ministerie (OM) maakt bekend dat het drie vrouwen wil
terughalen uit Koerdische kampen om ze hier te berechten. De gedachte is
dat zij zelf naar Turkije reizen en zich melden bij een Nederlandse
post, waarna ze kunnen worden aangehouden.
9 juli 2018
Nog eens zes Nederlandse vrouwen geven aan dat zij willen terugkeren.
Zij maken gebruik van dezelfde strategie. Ze vragen via hun advocaat aan
een Nederlandse rechter om hen vast te zetten. Vervolgens brengen de
Koerdische autoriteiten hen naar een Nederlandse ambassade.
Geen gezichtsverlies
Op die manier is er geen gezichtsverlies: het Nederlandse kabinet heeft
zich niet actief ingespannen om ze terug te halen (de Koerden hebben hen
immers naar de post gebracht), en de Koerden zijn blij dat de vrouwen
niet langer hun verantwoordelijkheid zijn en in eigen land worden berecht.
Het is denkbaar dat deze strategie in de toekomst ook voor mannelijke
strijders wordt ingezet. Immers, nu het onduidelijk is of Reda N. en
Oussama C. alsnog in Nederland kunnen worden vervolgd, is het
verstandiger ze hier te berechten en het niet aan Turkije of de Koerden
over te laten.
Het zal druppelsgewijs gaan, maar een aanzienlijk deel van de 185
Nederlandse jihadisten en IS-sympathisanten die nog in de regio
verblijven, zal terugkeren.