W Europie wojna włoska 1859 roku miała kilka bitew z jednym lub kilkoma monarchami, którzy mniej lub bardziej dowodzili swoimi siłami i ryzykowali, że jeśli coś pójdzie nie tak, być może będą musieli walczyć z wrogami bronią lub mieczem.
W bitwie pod Magentą 4 czerwca 1859 roku obecni byli król Sardynii Wiktor Emanuel II i cesarz Francji Napoleon III.
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Magenta 1
W bitwie pod Solferino 24 czerwca 1859 Obecni byli król Sardynii Wiktor Emanuel II, cesarz francuski Napoleon III i cesarz austriacki Franciszek Józef.
Była to ostatnia wielka bitwa w historii świata, w której wszystkie armie były pod osobistym dowództwem swoich monarchów . 2
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Solferino 3
W Afryce sułtan Abd ar-Rahman Gaourang II z Bagirmi (panował w latach 1885-1918) i słynny watażka Rabih az-Zubair (ok. 1842-1900) poprowadzili swoje armie w kilku bitwach.
https://en.wikipedia.org/wiki/Gaourang_II_of_Bagirmi 4
https://en.wikipedia.org/ wiki / Rabih_az-Zubayr 5
Rabih najechał i podbił Bagirmi w 1893 r. Rabih następnie najechał duże, choć upadające imperium Bornu w 1893 r. Podbił i rządził Bornu przez lata i zmodernizował rząd.
Rabih był wystarczająco r uznany przez mocarstwa europejskie, że w latach 1898-1900 Francja wysłała przeciwko niemu trzy oddzielne siły inwazyjne. Misja Foureau-Lamy maszerowała na południe od Algierii, misja Voulet-Chanoine maszerowała na wschód od Senegalu, a misje Bretonnet i Gentil przeniosły się na północ od francuskiego Konga.
W bitwie pod Togbao 17 lipca 1899 roku misja bretońska z 5 Francuzami, 66 żołnierzami afrykańskimi i sułtanem Abd ar-Rahmanem Gaourangiem II z 400 wojownikami Bagirmi walczyła z Rabihem z 2700 strzelcami i 10 000 ułanów i łuczników. Gauorang został ranny, ale wraz z większością swoich ludzi uciekł, a misja Bretonnet została zniszczona. Rabih zdobył trzy armaty.
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Togbao 6
Rabih odparł wyprawę gojów z 344 żołnierzami i 5 działami pod Kouno 16 sierpnia 1899.
Gentil nakazał teraz zaatakować palisadę atakiem bagnetem, który został odparty po ciężkiej walce przez Rabiha a wokół niego wciąż stawia opór tylko kilkaset mężczyzn.
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Kouno 7
Misja Foureau-Lamy i pozostałości misji Voulet-Chanoine pod przywództwem Paula Joallanda zjednoczyły się w marcu 1900 r. i 3 marca zdobyły wioskę Kousseri z Rabih. Misja Gojów przybyła 21 kwietnia, a 22 kwietnia Rabih walczył z Francuzami w bitwie pod Kousseri.
Było około 700 francuskich żołnierzy plus Sultan Gaourang II z 600 strzelcami i 200 kawalerią po jednej stronie i 10 000 piechoty kawaleria z bronią palną oraz liczne oddziały pomocnicze z lancami i łukami po stronie Rabiha. Rabih został pokonany i zabity podczas próby ucieczki.
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Kouss%C3%A9ri 2
Zatem ostatni europejski monarcha, który walczył, lub przynajmniej dowodził w bitwie, musiał być w 1859 roku lub później, a ostatni monarcha na świecie, który walczył lub przynajmniej dowodził w bitwie, musiał być 22 kwietnia 1900 roku lub później.