Post by Rein[knip]
Post by ***@wigPost by Rein'Je kan de boom in' - soort verwensing. 'Kunt' zou me hier
opvallen.
'Je kunt de boom in' - groen licht voor boompje klimmen. 'Kan'
zou me hier opvallen.
Presies.
Zie jij ook een vergezocht onderscheid in: "kun je al eten (na die
wortelkanaalbehandeling?" en "kan je dat eten?" (= is dat eetbaar).
Afgezien van het feit dat dat geen identieke zinnen zijn,
Nu wel:
'Kun je dat eten?' (na die wkb) en 'kan je dat eten"' dan.
Post by Reinheeft deze
kwestie natuurlijk een hoog PTG-gehalte. Daarom is het ook een beetje
stupide om met diskwalificaties als 'vergezocht' het eigen taalgevoel
tot norm te verheffen.
In je tweede zinnetje zou 'kun' i.m.o. bepaald niet misstaan; 'kan' zou
me opvallen.
Ik vroeg het me af omdat ik vorige week in Spanje voor de zoveelste
keer gekorrigeerd werd over iets waarbij je volledig op je taalgevoel
moet afgaan en waar ik vaak de fout mee inga. Ik vroeg aan een kleuter
'kun je (dat)lezen?' en gebruikte, korrekt, het werkwoord saber. Even
later gaf ik een krabbeltje met een adres aan een receptionist en
vroeg letterlijk hetzelfde. Die grijnsde dat ie natuurlijk kon lezen
maar het niet kon ontcijferen. Had ik dus poder moeten gebruiken. Het
verschil tussen 'fysiek in staat zijn' en 'bij machte zijn'. Zoals
sommige Nederlanders kunnen en kennen door elkaar halen. En zoals ook
in het Frans het gebruik van savoir en pouvoir subtiel ligt terwijl
daar ook in de woordenboeken 'kunnen' achter staat.
Los van het ptg-gehalte, ik dacht dat in het Nederlands misschien
dezelfde nuance lag met 'kan je' en 'kun je' waar ook niet iedereen
gevoelig voor is. 'Fysiek in staat zijn om te eten/lezen' en
'eetbaar/leesbaar zijn'
.Ik verbaas me namelijk ten zeerste dat 'kan u mij vertellen?' volgens
de boekjes én VD korrekt is. Voor mij is dat fout. Maar dat ken dus aan
mij liggen. Dat ik iets mis of zo.
1 Antwoord
0
stemmen
In het algemeen:
saber = weten, kunnen (met de hersens, mentaal)
poder = kunnen (met het lichaam, fysiek)
tu puedes andar al pueblo = je kunt naar het dorp lopen (fysieke
inzet)
tu sabes andar al pueblo = je weet de weg naar het dorp te lopen
(mentale inzet)
Dus je kunt zeggen: tu sabes y puedes andar al pueblo = je weet de weg
en kunt naar het dorp lopen.
Nu zijn er momenten waarop het verschil zo gering is dat je beide door
elkaar kunt gebruiken.
¿sabes tocar el piano? <--> ¿puedes tocar el piano? = weet je hoe je
piano moet spelen en kun je piano spelen.
Zo is het alweer het zinsverband dat uiteindelijk het juiste werkwoord
als correct aanwijst.
Nov 16, 2015 beantwoord door spanishjohan
Nov 16, 2015 gewijzigd door spanishjohan
het is gewoon het verschil tussen "kenne" en "kanne", zoals dat in
Haarlemse spreektaal voorkwam. "Kenne" = kunnen, in staat zijn, en
"kanne" is kennen, kennis hebben van. "Ken het dakku kan ?": Kan het
dat ik kennis heb aan u?.
Eenvoudig toch. Uitvoerig door Spjohan beantwoord: poder= in staat
zijn, saber= de kunde (kennis) hebben om te.
Nov 17, 2015 gereageerd door yancito
Toch nog een opmerking hierbij.
Het gebruik in het Spaans is identiek aan dat van 'savoir' en
'pouvoir' in het Frans.
'Kun jij piano spelen?' (Heb je het geleerd?) kan enkel vertaald
worden door 'Tu sais jouer au piano?' net zoals 'Kun je zwemmen?' in
het Frans 'Tu sais nager?' is. Hiervoor kan men pouvoir niet gebruiken,
zeker niet in een vragende zin. In een bevestigende zin kan het wel:
'Tu peux jouer au piano.' en 'Tu peux nager.' heeft hier dan de
betekenis van een toelating:'Je mag (op de) piano spelen', 'Je mag
(hier) zwemmen.'
Nov 20, 2015 gereageerd door usuario
PS: Het is volledig een kwestie van taalgevoel: wie hierover beschikt
past dit correct toe zonder erbij na te denken. Regeltjes die hiervoor
bedacht worden zijn nooit optimaal, er zullen altijd uitzonderingen
zijn.
Nov 20, 2015 gereageerd door usuario
Voor spaanstalige mensen is het taalgevoel meegegroeid met de persoon.
In alle andere gevallen heten die regels en regeltjes grammatica en is
van het allergrootste nut voor een ieder die de taal wil leren spreken
en die niet in het land woont. En geloof me, ook Spanjaarden maken er
soms een potje van, net zoals vele, vele Nederlanders. O grammatica,
let op u saeck! (vrij naar Valerius)
Nov 20, 2015 gereageerd door spanishjohan
Ik ben het met je eens, maar bedoel hiermee het volgende: Eerst is er
de gesproken taal en pas daarna wordt geprobeerd deze in regeltjes te
vatten.
In het REA woordenboek vind je 8 betekenissen van en 15 uitdrukkingen
met 'saber', bij 'poder'is dit respectievelijk 6 en 19 en dit voor
spaanssprekenden, voor anderstaligen betekent dit een veelvoud hiervan.
Voor typische 'moeilijkheden' zoals saber/poder, tener que/deber,
por/para, indicatief/subjonctief, ... kun je ook leren op je taalgevoel
af te gaan: 'No que sé' klinkt dan even gek als 'Het paard slaat op
zijn hol' zonder dat je hierbij aan een regeltje moet denken.