Rozbieramy torpedo (kontrę)

[Mxer]

"Dawno, dawno temu, gdy uczyłem się jeździć na swoim pierwszym rowerze, miał
on wbudowany mechanizm, który powodował blokowanie tylnego koła, jeżeli
kręciłem pedałami "do tyłu". Znacznie później dowiedziałem się, że na taki
tym hamulca potocznie mówi się "kontra", prawdopodobnie od "kontrowania"
czyli "zacinania" np. mechanizmu powodującego zatrzymanie obrotów koła.
Piasta z kontrą bywa też często nazywana torpedem, więc w artykule będę
stosował wymiennie obie nazwy. Osobiście uważam ten typ hamulca za
najprostszy w obsłudze i jednocześnie najbardziej intuicyjny w użyciu:
kręcisz korbami do przodu - jedziesz, kręcisz do tyłu - zatrzymujesz się.
Zapraszam Cię na wyprawę, w trakcie której poznamy budowę wewnętrzną tego
klasycznego mechanizmu. [...]"

Zapraszam do lektury!
http://rwm.org.pl/art/?mode=art&id=31

[Kazimierz Uromski]

Post by Mxer
"Dawno, dawno temu, gdy uczyłem się jeździć na swoim pierwszym rowerze, miał
on wbudowany mechanizm, który powodował blokowanie tylnego koła, jeżeli
kręciłem pedałami "do tyłu". Znacznie później dowiedziałem się, że na taki
tym hamulca potocznie mówi się "kontra", prawdopodobnie od "kontrowania"
czyli "zacinania" np. mechanizmu powodującego zatrzymanie obrotów koła.
Piasta z kontrą bywa też często nazywana torpedem, więc w artykule będę
stosował wymiennie obie nazwy. Osobiście uważam ten typ hamulca za
kręcisz korbami do przodu - jedziesz, kręcisz do tyłu - zatrzymujesz się.
Zapraszam Cię na wyprawę, w trakcie której poznamy budowę wewnętrzną tego
klasycznego mechanizmu. [...]"
Zapraszam do lektury!
http://rwm.org.pl/art/?mode=art&id=31

To ja dodam tak:
1. Bieżnia dla kulek łożyska i podstawa pod ramę hamulca to stożek
nastawczy.
2. "Element półspiralny" nazywa się sprzęgłem kołowym.
3. Wolnobieg wraz z łożyskami w tym przypadku zwany jest zabierakiem.
4. W zdecydowanej większości sprzedawanych w Polsce piast do kontry od
strony lewej używa się klucza 17, w starszych modelach (lata '70) były
one okrągłe ze specjalnym wgłębieniem pod klucz do nich przystosowany
(podobny do stosowanego do kontr supportu i starszych sterów).
5. Kiedyś wszystkie, teraz spora część płaskich kluczy jest wyposażona w
kwadrat - nie wszyscy wiedzą do czego on służy, a jest on właśnie
przeznaczony do przytrzymania osi w torpedo przy skręcaniu/rozkręcaniu.
6. Torpedo można kupić i mam nadzieję, że będzie można jeszcze przez
długi czas (-: Piasta torpedo velosteel, w 100% zgodna z tymi sprzed
lat, kosztuje ok. 40zł (W-wa, Cyklop i Rower od A do Z).
7. Mógłbyś coś jeszcze napisać o poziomych, ukośnych i pionowych hakach
w ramie oraz ich zastosowaniu przy napinaniu łańcucha (myślę, że
"n00bki"* rowerowe mogą nie mieć o tym pojęcia).


*-miałem w wakacje do czynienia z młodzieżą podstawówkową i przejąłem
nieco ich słownictwa (-;

[mslonik]

Post by Kazimierz Uromski
1. Bieżnia dla kulek łożyska i podstawa pod ramę hamulca to stożek
nastawczy.

Mogę prosić o wskazówkę 'fotograficzną'? Na której fotografii jest ów stożek
nastawczy?

Jak widać (widać?) język fachowy niepoparty ilustracją (jeden obraz = tysiąc
słów) niestety nie na wiele się zdaje.

Post by Kazimierz Uromski
2. "Element półspiralny" nazywa się sprzęgłem kołowym.

Ok, wprowadzę zmianę.

Post by Kazimierz Uromski
3. Wolnobieg wraz z łożyskami w tym przypadku zwany jest zabierakiem.

A jaśniej? Czemu tylko w tym przypadku? Co w tym przypadku jest takiego
niezwykłego? Jaka jest prawidłowa definicja zabieraka?

Post by Kazimierz Uromski
4. W zdecydowanej większości sprzedawanych w Polsce piast do kontry od
strony lewej używa się klucza 17, w starszych modelach (lata '70) były
one okrągłe ze specjalnym wgłębieniem pod klucz do nich przystosowany
(podobny do stosowanego do kontr supportu i starszych sterów).

Cóż, ja musiałem użyć klucza 18, a producent podzespołu to, jak napisałem,
PREDOM.

Post by Kazimierz Uromski
5. Kiedyś wszystkie, teraz spora część płaskich kluczy jest wyposażona w
kwadrat - nie wszyscy wiedzą do czego on służy, a jest on właśnie
przeznaczony do przytrzymania osi w torpedo przy skręcaniu/rozkręcaniu.
6. Torpedo można kupić i mam nadzieję, że będzie można jeszcze przez
długi czas (-: Piasta torpedo velosteel, w 100% zgodna z tymi sprzed
lat, kosztuje ok. 40zł (W-wa, Cyklop i Rower od A do Z).
7. Mógłbyś coś jeszcze napisać o poziomych, ukośnych i pionowych hakach
w ramie oraz ich zastosowaniu przy napinaniu łańcucha (myślę, że
"n00bki"* rowerowe mogą nie mieć o tym pojęcia).

Hm... Nie pomyślałem o tym. A mógłbyś rozwinąć temat haków? Wydaje mi się,
że to już temat na kolejny artykuł...

Pozdrawia
mslonik

[Kazimierz Uromski]

Post by mslonik

Post by Kazimierz Uromski
1. Bieżnia dla kulek łożyska i podstawa pod ramę hamulca to stożek
nastawczy.

Mogę prosić o wskazówkę 'fotograficzną'? Na której fotografii jest ów stożek
nastawczy?

Loading Image... - po lewej jest cały schemat
torpedo

Post by mslonik

Post by Kazimierz Uromski
3. Wolnobieg wraz z łożyskami w tym przypadku zwany jest zabierakiem.

A jaśniej? Czemu tylko w tym przypadku? Co w tym przypadku jest takiego
niezwykłego? Jaka jest prawidłowa definicja zabieraka?

Nie jestem super specem, po prostu wiem że na element przenoszący napęd,
a także współpracujący ze sprzęgłem od hamulca mówi się zabierak i
używając takiej terminologii można dostać tenże element w sklepach
rowerowych o takim asortymencie, a także z takim określeniem tego
elementu można się spotkać w literaturze.
Zabiera on siłę z koła zębatego i przenosi w zależności od kierunku na
piastę lub na sprzęgło od hamulca, jak mniemam stąd ta nazwa.

Post by mslonik

Post by Kazimierz Uromski
4. W zdecydowanej większości sprzedawanych w Polsce piast do kontry od
strony lewej używa się klucza 17, w starszych modelach (lata '70) były
one okrągłe ze specjalnym wgłębieniem pod klucz do nich przystosowany
(podobny do stosowanego do kontr supportu i starszych sterów).

Cóż, ja musiałem użyć klucza 18, a producent podzespołu to, jak napisałem,
PREDOM.

Miałem do czynienia z polskimi/czeskimi torpedo od lat 60 do 2006 roku,
w tych z '60 i '70 były okrągłe kontry z wgłębieniem pod specjalny
klucz, w tych nowszych były nakrętki pod siedemnastkę. Z powodu różnych
braków w PRL może ktoś kiedyś zastosował inną nakrętkę, bo akurat taką
miał? W każdym bądź razie w nowych torpedo są 17.

Post by mslonik

Post by Kazimierz Uromski
5. Kiedyś wszystkie, teraz spora część płaskich kluczy jest wyposażona w
kwadrat - nie wszyscy wiedzą do czego on służy, a jest on właśnie
przeznaczony do przytrzymania osi w torpedo przy skręcaniu/rozkręcaniu.
6. Torpedo można kupić i mam nadzieję, że będzie można jeszcze przez
długi czas (-: Piasta torpedo velosteel, w 100% zgodna z tymi sprzed
lat, kosztuje ok. 40zł (W-wa, Cyklop i Rower od A do Z).
7. Mógłbyś coś jeszcze napisać o poziomych, ukośnych i pionowych hakach
w ramie oraz ich zastosowaniu przy napinaniu łańcucha (myślę, że
"n00bki"* rowerowe mogą nie mieć o tym pojęcia).

Hm... Nie pomyślałem o tym. A mógłbyś rozwinąć temat haków? Wydaje mi się,
że to już temat na kolejny artykuł...

Chodzi o to, że we współczesnych mtb/szosach są haki pionowe - które nie
nadają się pod torpedo (jak i pod single oraz ostre), gdyż nie dają
możliwości regulacji napięcia łańcucha.
Po złożeniu piasty nie wystarczy jej wsadzić, założyć łańcuch i gotowe -
trzeba jeszcze przesuwając koło napiąć łańcuch tak, żeby nie był sztywny
(stawia wtedy za duży opór), ale też tak żeby nie spadał z zębatki
przy pedałowaniu. Taką regulację umożliwiają najlepiej haki poziome
(otwarte do tyłu, współcześnie niemal wyłącznie w ramach torowych) oraz
ukośne (otwarte do przodu).

[mslonik]

Post by Kazimierz Uromski

Post by mslonik
Mogę prosić o wskazówkę 'fotograficzną'? Na której fotografii jest ów
stożek nastawczy?

http://strony.aster.pl/kazimierz/str03.jpg - po lewej jest cały schemat
torpedo

Dziękuję bardzo :-] Poprawię nazewnictwo.

Pomimo obiekcji wysuniętych przez 'Coastera' (ten sam wątek), na rysunku
stoi: 'piasta wolnobiegowa z hamulcem'. Czyli jednak wolnobiegowa :-)

Post by Kazimierz Uromski

Post by mslonik
Hm... Nie pomyślałem o tym. A mógłbyś rozwinąć temat haków? Wydaje mi
się, że to już temat na kolejny artykuł...

Chodzi o to, że we współczesnych mtb/szosach są haki pionowe - które nie
nadają się pod torpedo (jak i pod single oraz ostre), gdyż nie dają
możliwości regulacji napięcia łańcucha.
Po złożeniu piasty nie wystarczy jej wsadzić, założyć łańcuch i gotowe -
trzeba jeszcze przesuwając koło napiąć łańcuch tak, żeby nie był sztywny
(stawia wtedy za duży opór), ale też tak żeby nie spadał z zębatki
przy pedałowaniu. Taką regulację umożliwiają najlepiej haki poziome
(otwarte do tyłu, współcześnie niemal wyłącznie w ramach torowych) oraz
ukośne (otwarte do przodu).

No tak, o tym wiedziałem. Myślałem, że chodzi o coś innego.

Czy mogę prosić o przejrzenie innych artykułów pod kątem ich poprawności
merytorycznej? W szczególności tego:
http://rwm.org.pl/art/?mode=art&id=30

Pozdrawia
mslonik

[Kazimierz Uromski]

Post by mslonik
Pomimo obiekcji wysuniętych przez 'Coastera' (ten sam wątek), na rysunku
stoi: 'piasta wolnobiegowa z hamulcem'. Czyli jednak wolnobiegowa :-)

Pewnie to dlatego, że wg http://pl.wikipedia.org/wiki/Wolnobieg
wolnobieg jest mechanizmem zapadkowym, a w torpedo zapadek w tym wypadku
nie ma, są wałki.
Myślę, że to kwestia zmiany znaczenia wolnobiegu wraz ze zmniejszeniem
się ilości rowerów z torpedo - kiedy powstawała ta instrukcja większość
stanowiły rowery z kontrą.

Post by mslonik

Post by Kazimierz Uromski
Chodzi o to, że we współczesnych mtb/szosach są haki pionowe - które nie
nadają się pod torpedo (jak i pod single oraz ostre), gdyż nie dają
możliwości regulacji napięcia łańcucha.
Po złożeniu piasty nie wystarczy jej wsadzić, założyć łańcuch i gotowe -
trzeba jeszcze przesuwając koło napiąć łańcuch tak, żeby nie był sztywny
(stawia wtedy za duży opór), ale też tak żeby nie spadał z zębatki
przy pedałowaniu. Taką regulację umożliwiają najlepiej haki poziome
(otwarte do tyłu, współcześnie niemal wyłącznie w ramach torowych) oraz
ukośne (otwarte do przodu).

No tak, o tym wiedziałem. Myślałem, że chodzi o coś innego.

Ok, Ty wiedziałeś - ale czytelnicy już niekoniecznie. Jeśli omawiamy
serwis torpedo od początku do końca, to wydaje mi się że to też powinno
wchodzić w zakres.

Post by mslonik
Czy mogę prosić o przejrzenie innych artykułów pod kątem ich poprawności
http://rwm.org.pl/art/?mode=art&id=30

To już wykracza nieco poza moje umiejętności, w dorosłości (tzn.
pomijając moje bmx-y z podstawówki) miałem już 5 rowerów z torpedo i
jestem zagorzałym fanem wyłącznie singli z kontrą (:
Może ktoś inny się wypowie.

[Coaster]

Mxer wrote:
[...] w artykule będę stosował wymiennie obie nazwy [...]

Post by Mxer
Zapraszam Cię na wyprawę, w trakcie której poznamy budowę wewnętrzną tego
klasycznego mechanizmu. [...]"

Chcesz dobrze ale ... pieklo jest wybrukowane dobrymi checiami. Nie idz
na ilosc, tylko na jakosc.

Prosze, zapoznaj sie z prawidlowym nazewnictwem-terminologia czesci
skladowych piasty typu 'torpedo' - nie wymyslaj od nowa, co juz od dawna
funkcjonuje w literaturze tematu. Pochwal sie wiedza, a nie niewiedza! :S

Wolnobieg_ to w rowerze mechanizm zapadkowy w tzw. wolnobiegach wlasnie
lub w bebenku piasty w nowszych konstrukcjach czy w wolnoiegowych
piastach z przekladnia planetarna. Nie ma go w 'torpedzie'.
To co nazywasz 'walcowym lozyskiem tocznym' nie jest zadnym lozyskiem,
to sposob przeniesienia napedu zabierak z waleczkami - spelnia on w
pewnym sensie _role wolnobiegu_ w piascie samohamownej ale dziala
inaczej - zakleszcza w trakcie ruchu pedalow 'do przodu' walki miedzy
powierzchnia zabieraka a wewnetrznym korpusem piasty.
I nie ma tam zadnej wiezy! :-o

Nie ma 'stopu mosiadzu' - mosiadz jest stopem miedzi z cynkiem tak jak
braz jest stopem miedzi glownie z cyna (tez z berylem, krzemem i
manganem) a spiz to stop miedzi z cyna, cynkiem i olowiem. :ss

Przestan zmyslac w kwestii nazewnictwa i funkcji mechanizmow - obniza to
wage Twioch porad...
--
PoZdR

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

"Don't try any other colors, red's the only one that works."

– Sheldon Brown, 1944-2008

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

[Adampio]

Post by Coaster
Nie ma 'stopu mosiadzu' -

No ale przynajmniej wie mosiadz ze to metal ;-)
Teraz mlodziez juz tak zidiociala ze na II roku wydzialu mechanicznego
PW niektore studenty w ogole nie wiedza co to jest mosiadz =:-0

[click]

Post by Adampio
Teraz mlodziez juz tak zidiociala ze na II roku wydzialu mechanicznego
PW niektore studenty w ogole nie wiedza co to jest mosiadz =:-0

bo to wydzial mechaniczny
a nie meChemiczny albo metalurgiczny
;o)

[mslonik]

Post by Coaster
Chcesz dobrze ale ... pieklo jest wybrukowane dobrymi checiami. Nie idz
na ilosc, tylko na jakosc.

Rozumiem, że Ty masz stronę internetową, na której bez problemu można
odnaleźć zdjęcia różnych wewnętrznych mechanizmów roweru, wraz ze sposobem
ich złożenia. Chętnie poznam jej adres! Chcesz dobrze, ale... nie myli się
ten, kto nic nie robi.

Post by Coaster
Prosze, zapoznaj sie z prawidlowym nazewnictwem-terminologia czesci
skladowych piasty typu 'torpedo' - nie wymyslaj od nowa, co juz od dawna
funkcjonuje w literaturze tematu. Pochwal sie wiedza, a nie niewiedza! :S

Bardzo chętnie poznam prawidłowe nazewnictwo i terminologię. Pokornie
poproszę o wskazówki. Skoro tak świetnie znasz się na historii roweru i
prawidłowej terminologii, to się podziel. Na przykład wpisz nieco definicji
haseł na Wikipedii, załóż stronę internetową.

Post by Coaster
Wolnobieg_ to w rowerze mechanizm zapadkowy w tzw. wolnobiegach wlasnie
lub w bebenku piasty w nowszych konstrukcjach czy w wolnoiegowych
piastach z przekladnia planetarna. Nie ma go w 'torpedzie'.
To co nazywasz 'walcowym lozyskiem tocznym' nie jest zadnym lozyskiem,
to sposob przeniesienia napedu zabierak z waleczkami - spelnia on w
pewnym sensie _role wolnobiegu_ w piascie samohamownej ale dziala
inaczej - zakleszcza w trakcie ruchu pedalow 'do przodu' walki miedzy
powierzchnia zabieraka a wewnetrznym korpusem piasty.
I nie ma tam zadnej wiezy! :-o

Zgadzam się, niezręczność językowa. Chodzi o rolę (funkcję) wolnobiegu.

Wieżę celowo wstawiłem w cudzysłów (dla uważnych). Nie mogłem się oprzeć
skojarzeniu z wieżą patrząc na fotografie...

Post by Coaster
Nie ma 'stopu mosiadzu' - mosiadz jest stopem miedzi z cynkiem tak jak
braz jest stopem miedzi glownie z cyna (tez z berylem, krzemem i
manganem) a spiz to stop miedzi z cyna, cynkiem i olowiem. :ss

No fakt.

Post by Coaster
Przestan zmyslac w kwestii nazewnictwa i funkcji mechanizmow - obniza to
wage Twioch porad...

Nie stój, nie czekaj, pomóż.

Pozdrawia
mslonik

[MichałG]

Post by mslonik
Rozumiem, że Ty masz stronę internetową, na której bez problemu można
odnaleźć zdjęcia różnych wewnętrznych mechanizmów roweru, wraz ze sposobem
ich złożenia. Chętnie poznam jej adres! Chcesz dobrze, ale... nie myli się
ten, kto nic nie robi.

czy to ma być usprawiedliwienie dla improwizacji?
Przy okazji- Istnieje jeszcze nieco świata poza internetem i stronami www.

Post by mslonik

Post by Coaster
Prosze, zapoznaj sie z prawidlowym nazewnictwem-terminologia czesci
skladowych piasty typu 'torpedo' - nie wymyslaj od nowa, co juz od dawna
funkcjonuje w literaturze tematu. Pochwal sie wiedza, a nie niewiedza! :S

Bardzo chętnie poznam prawidłowe nazewnictwo i terminologię. Pokornie
poproszę o wskazówki. Skoro tak świetnie znasz się na historii roweru i
prawidłowej terminologii, to się podziel. Na przykład wpisz nieco definicji
haseł na Wikipedii, załóż stronę internetową.

Nie proś - poszukaj - nieco inicjatywy jeszcze nikomu nie zaszkodziło.
Dlaczego uważasz, że ktoś ma odwalać robotę za Ciebie.

Post by mslonik
Nie stój, nie czekaj, pomóż.

ja tez nie mam natury miłosiernego samarytanina.... (na googlach
znajdziesz kto to taki)
O tempora, o mores....
Pozdrawiam
Michał

[mslonik]

Post by MichałG

Post by mslonik
Rozumiem, że Ty masz stronę internetową, na której bez problemu można
odnaleźć zdjęcia różnych wewnętrznych mechanizmów roweru, wraz ze
sposobem ich złożenia. Chętnie poznam jej adres! Chcesz dobrze, ale...
nie myli się ten, kto nic nie robi.

czy to ma być usprawiedliwienie dla improwizacji?
Przy okazji- Istnieje jeszcze nieco świata poza internetem i stronami www.

Nie rozumiem, co nazywasz improwizacją. Co do Twojego drugiego zdania:
szeroko pojechałeś.

Post by MichałG

Post by mslonik
Bardzo chętnie poznam prawidłowe nazewnictwo i terminologię. Pokornie
poproszę o wskazówki. Skoro tak świetnie znasz się na historii roweru i
prawidłowej terminologii, to się podziel. Na przykład wpisz nieco
definicji haseł na Wikipedii, załóż stronę internetową.

Nie proś - poszukaj - nieco inicjatywy jeszcze nikomu nie zaszkodziło.
Dlaczego uważasz, że ktoś ma odwalać robotę za Ciebie.

Może nie zauważyłeś, ale grupy dyskusyjne służą m.in. do poszukiwania
odpowiedzi na pytania. Oszczędzają w ten sposób czas, cenny czas. Poza tym
obowiązuje zasada 'kto pyta, mniej błądzi'.

Nie wiem, gdzie wyczytałeś, że chcę, by ktoś za mnie odwalał robotę, więc
proszę mi nie wciskaj. Potrafisz odpowiedzieć na pytanie, zabierz głos. Nie
potrafisz, zmień wątek. Proste.

Post by MichałG

Post by mslonik
Nie stój, nie czekaj, pomóż.

ja tez nie mam natury miłosiernego samarytanina.... (na googlach
znajdziesz kto to taki)
O tempora, o mores....
Pozdrawiam
Michał

Nie wniosłeś nic do tematu tego wątku. Szczegóły Twojej natury pozostawię
bez komentarza. Nie potrafisz lub nie chcesz pomóc, to nie zabieraj głosu.
Zwłaszcza na grupie dyskusyjnej.

Bywaj zdrów
mslonik

[MichałG]

Skoro tak świetnie znasz się na historii roweru i

Post by mslonik

Post by mslonik
prawidłowej terminologii, to się podziel. Na przykład wpisz nieco
definicji haseł na Wikipedii, załóż stronę internetową.

Nie wiem, gdzie wyczytałeś, że chcę, by ktoś za mnie odwalał robotę, więc
proszę mi nie wciskaj. Potrafisz odpowiedzieć na pytanie, zabierz głos. Nie
potrafisz, zmień wątek. Proste.

Popatrz wyżej - to ty napisałeś nie ja.

Eot

M.